Eneler güni

Eneler güni, dünýäniň dürli görnüşlerinde bellenilýän eneligi hormatlaýan baýramçylykdyr.Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda Eneler güni 2022-nji ýylyň 8-nji maýynda ýekşenbe güni bolar. Eneler gününiň Amerikanyň keşbi Anna visarwis tarapyndan 1908-nji ýylda döredilip, 1914-nji ýylda ABŞ-nyň resmi baýramçylygy boldy.Seneler we dabaralar dürli-dürli bolsa-da, Eneler güni adatça enelere gül, kartoçka we beýleki sowgatlary sowgat etmegi öz içine alýar.

HiEneler gününiň hekaýasy

Eneleriň we eneligiň baýramçylyklaryndan gözbaş alyp bolargadymy greklerene hudaýlary Ria we Cybele-iň hormatyna baýramçylyklar geçiren rimliler, emma Eneler gününiň iň aýdyň nusgasy “Ene ýekşenbesi” diýlip atlandyrylýan irki hristian baýramçylygydyr.

Bir wagtlar Angliýada we Europeewropanyň käbir ýerlerinde esasy däp bolan bu baýramçylyk Lentiň dördünji ýekşenbesinde bolup geçdi we ilkibaşda wepalylaryň ýörite hyzmat üçin öýleriniň esasy ybadathanasy bolan “ene buthanasyna” gaýdyp geljek wagty hökmünde görülýärdi.

Wagtyň geçmegi bilen “Eneler ýekşenbe” däbi has dünýewi baýramçylyga öwrüldi we çagalar enelerine güller we beýleki minnetdarlyk nyşanlaryny sowgat berdiler.Bu adat 1930-40-njy ýyllarda Amerikanyň Eneler güni bilen birleşmezden ozal meşhurlyk gazandy.

Bilýärdiňizmi?Eneler gününde ýylyň beýleki günlerinden has köp jaň edilýär.Ejem bilen bu dynç alyş söhbetdeşlikleri köplenç telefon traffiginiň 37 göterim ýokarlanmagyna sebäp bolýar.

Ann Riwes visarwis we Julia Ward Howe

ABŞ-da bellenilýän Eneler gününiň gözbaşlary XIX asyra degişlidir.Öňki ýyllardaHalk gozgalaňy, Ann Riwes visarwisGünbatar Wirjiniýawomenerli aýallara çagalaryna nädip ideg etmelidigini öwretmek üçin “Eneler güni iş klublary” döretmäge kömek etdi.

Bu klublar soňra raýat urşy meselesinde henizem bölünen sebitde birleşdiriji güýç boldy.1868-nji ýylda visarwis “Eneleriň dostluk güni” gurady, onda eneler öňki Bileleşik we Konfederasiýa esgerleri bilen barlyşygy ösdürmek üçin ýygnandylar.

Eneler gününiň ýene bir başlangyjy ýatyryjy we saýlaw hukugyndan geldiJulia Ward Howe.1870-nji ýylda Howe eneleriň dünýä parahatçylygyny ösdürmekde birleşmegini haýyş edýän “Eneler güni yglannamasyny” ýazdy.1873-nji ýylda Howe her 2-nji iýunda bellenjek “Eneleriň parahatçylyk güni” üçin kampaniýa geçirdi.

Eneler gününiň ilkinji pionerleri Juliet Calhoun Blakely, amylaýymlykAlbionda ýerli eneler gününe ylham beren aktiwist,Miçigan, 1870-nji ýyllarda.Meri Towles Sasseen we Frank Heringiň ikisi, XIX asyryň ahyrynda we 20-nji asyryň başynda Eneler gününi guramak üçin işlediler.Käbirleri Heringi “Eneler gününiň atasy” diýip atlandyrýarlar.

Soň bilenAnna visarwis Eneler gününi milli baýramçylyga öwürýär、Visarwis täjirleşdirilen Eneler gününi karar berdi.

Bütin dünýäde eneler güni

Eneler gününiň görnüşleri bütin dünýäde bellenilse-de, däp-dessurlar ýurda baglylykda üýtgeýär.Mysal üçin Taýlandda Eneler güni hemişe awgust aýynda häzirki şa aýal Sirikitiň doglan gününde bellenilýär.

Eneler gününiň başga bir başga bir dabarasyny Efiopiýada tapyp bilersiňiz, bu ýerde maşgalalar her güýzde aýdym aýtmak we uly baýramçylyk iýmek üçin ýygnanýan enelere hormat goýýan köp günlük dabaranyň çäginde ýygnanýarlar.

Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda Eneler güni enelere we beýleki aýal-gyzlara sowgat we gül sowgat etmek bilen bellenilip geçilýär we bu sarp ediş çykdajylary üçin iň uly baýramçylyklaryň birine öwrüldi.Maşgalalar, şeýle hem, enelere nahar bişirmek ýa-da beýleki öý işleri ýaly işlerden dynç alýarlar.

Kämahal, Eneler güni hem syýasy ýa-da feminist sebäpleriň başlanýan senesi boldy.1968-nji ýyldaCoretta Skott King, aýalyMartin Luther King Jr., Eneler gününden peýdalanyp, kemsidilen aýallary we çagalary goldamak üçin ýöriş gurady.1970-nji ýyllarda aýallar toparlary hem deň hukuklaryň we çaga seretmek hukugynyň zerurdygyny bellemek üçin wagt hökmünde peýdalandylar.

Iň soňunda, “Ovida” topary ähli enelere ajaýyp Eneler gününi arzuw edýär!