Zähmet güni halkara işçiler güni we maý güni hökmünde hem bellidir.Dünýäniň köp ýurtlarynda umumy dynç alyş.Adatça 1-nji maýda bolup geçýär, ýöne birnäçe ýurt ony beýleki senelerde belleýär.
Zähmet güni köplenç işçileriň hukuklaryny goramak üçin gün hökmünde ulanylýar.
Zähmet güni we Maý güni 1-nji maýda köplenç bellenilýän we garyşyk iki dürli baýramçylykdyr:
1. Halkara işçiler güni diýlip hem atlandyrylýan Zähmet güni, işçileriň hukuklary barada.Adatça 1-nji maýda bolup geçýär, ýöne birnäçe ýurt ony beýleki senelerde belleýär.
2. Maý güni köp ýurtda baharyň, gaýtadan dogulmagyň we hasyllylygyň gadymy baýramçylygydyr.
Halkara işçiler güni
Zähmet güni, zähmet hereketiniň 130 ýyllygy we tutuş dünýädäki işçileriň ýagdaýyny gowulaşdyrmak ugrundaky tagallalaryndan gözbaş alýar.Käbir adamlar işçileriň henizem ýüzbe-ýüz bolýan kynçylyklaryny görkezmek üçin häzirki döwürde-de möhümdigini öňe sürýärler.
Zähmet güni köplenç dünýäniň esasy şäherlerinde paradlar, demonstrasiýalar we käte bidüzgünçilikler üçin bir gün.Parol şertlerinde aýallaryň hukuklary, immigrantlaryň iş şertleri we işçileriň şertleriniň ýitmegi bolup biler.Demonstrasiýa adatça 1-nji maýda bolup geçýär we köplenç Maý güni protestleri diýilýär.
Näme üçin 1-nji maý dynç güni?
Senagat rewolýusiýasynyň ösmegi bilen kärdeşler arkalaşyklaryna isleg ýüze çykdy.1850-nji ýyllarda bütin dünýäde sekiz sagatlyk hereketler iş gününi on sagatdan sekiz sagada çenli azaltmagy maksat edinýärdi.Amerikanyň Zähmet federasiýasy 1886-njy ýylda geçirilen ilkinji gurultaýynda 1-nji maýda sekiz sagatlyk gün talap etmek üçin umumy iş taşlaýyş çagyrdy we bu gün iň meşhurHaýmarket gozgalaňy.
Çikagodaky demonstrasiýada märekäniň içinde näbelli bomba ýaryldy we polisiýa ot açdy.Bu dawa birnäçe polisiýa işgärini we parahat ilaty öldürdi, 60-dan gowrak polisiýa işgäri we 30-40 raýat ýaralandy.Netijede, polisiýa duýgudaşlyk bildirdi we ýüzlerçe zähmet ýolbaşçylary we duýgudaşlyk bildirildi;käbirleri asylyp ölüm jezasyna höküm edildi.Iş berijiler işçileriň gözegçiligini gaýtadan ele aldylar we on ýa-da ondan köp iş güni ýene adaty ýagdaýa öwrüldi.
1889-njy ýylda Socialewropa sosialistik partiýalaryň we kärdeşler arkalaşyklarynyň federasiýasy bolan Ikinji halkara, 1-nji maýy Halkara işçiler güni diýip belledi.Şu güne çenli, maý aýynyň birinji güni tutuş dünýäde işçileriň hukuklarynyň nyşanyna öwrüldi.
Her niçigem bolsa, Maý güni köpden bäri dürli kommunist, sosialistik we anarhiki toparlaryň demonstrasiýalarynyň merkezi boldy.
Bolýar, ajaýyp dynç alarsyňyz diýip umyt edýärin, BYE BYE!
Iş wagty: Apr-24-2022